Als wethouder van de gemeente Vlissingen, is Geoffrey Sips nauw betrokken bij de ontwikkelingen op het gebied van economie en onderwijs (MBO en HBO). Een van de centrale plekken waar deze belangen samenkomen, is de Kenniswerf, waar ook het WindDay-congres plaatsvindt.
Vlissingen heeft een lange geschiedenis als maritieme en onderwijsstad. De zee- en binnenhavens zijn onderdeel van die maritieme identiteit; de bouw, het onderhoud en het ontmantelen van windmolenparken op zee, onder de noemer offshore wind, valt daar ook onder. Voor meer dan 70 windmolenparken op zee zijn in en vanuit het zeehavengebied Vlissingen-Oost immens grote onderdelen daarvoor opgeslagen, respectievelijk vervoerd geweest. Vlakbij het station is sinds een paar jaar het Deense bedrijf Ørsted gevestigd; vanuit die locatie voert het bedrijf onderhoud uit aan de windmolenparken Borssele I en II. Ook onderdeel van de Kenniswerf zijn de binnenhavens. In en nabij bevinden zich diverse bedrijven actief in de offshore wind en in de maritieme dienstverlening.
De ambitie van Vlissingen reikt ver: tegen 2040 wil de stad uitgroeien tot dé hotspot voor delta-innovatie en de vierde mainport van Nederland worden. Met unieke kennisontwikkeling en ondernemerschap rond de delta. In de toekomst staat Vlissingen (inter)nationaal bekend om zijn ‘delta-innovatie’-opleidingen. De delta-hotspot Vlissingen staat garant voor bijzondere kennis op de deltathema’s water, maritiem, veiligheid, energie en voedsel. De samenwerking tussen onderwijs, overheid en aanwezige bedrijven is hierin cruciaal. De Kenniswerf, een centrum voor experimenteren en onderzoek binnen deze deltathema’s, biedt ruimte voor start-ups en schaalonderoek, naast onderwijsfaciliteiten.
Op de Kenniswerf bieden Scalda en de HZ University of Applied Sciences al geruime tijd MBO- en HBO-onderwijs aan, terwijl Dockwize startende ondernemers ondersteunt met diverse faciliteiten, zoals huisvesting, training, netwerken en financiering. Bovendien is de Kenniswerf het thuis van het Delta Climate Center. In samenwerking met verschillende kennisinstellingen en partners zal de Kenniswerf evolueren tot een diverse werklocatie waar onderwijs, onderzoek, innovatie en andere functies samenkomen, zoals studentenhuisvesting en bijbehorende voorzieningen. Een belangrijk aspect van deze ontwikkeling is de sterke verbinding met het Stationsgebied, zowel ruimtelijk als functioneel. Het delen van voorzieningen, variërend van parkeerplaatsen tot vergaderruimtes en elektrische laadpunten, bevordert een efficiënt gebruik van de ruimte en draagt bij aan het aantrekkelijke vestigingsklimaat voor starters en doorgroeiende startups. Bovendien worden experimenteerzones opgezet om delta-innovatie te stimuleren.
Recent heeft de gemeenteraad van Vlissingen de omgevingsvisie vastgesteld, waarin ambitieuze doelen worden gesteld met betrekking tot de energietransitie.
- Vlissingen ambieert om in 2040 de energiehub van Zeeland te zijn, waarbij hernieuwbare energiebronnen zoals zon, wind, bodemenergie en waterstof centraal staan. Het streven is om deze energiebronnen binnen het stedelijk gebied van Vlissingen te benutten zonder het landschap wezenlijk te veranderen. Een cruciale randvoorwaarde hierbij is de ontwikkeling van een dekkend energienetwerk met een goede infrastructuur van kabels en leidingen om congestie te voorkomen en innovatieve energiebronnen toegankelijk te maken voor Vlissingse huishoudens.
- De Buitenhaven en de Sloehaven worden gezien als essentiële locaties in de energietransitie, met een focus op waterstof- en windenergie. Deze verschuiving naar duurzame energie leidt tot nieuwe vormen van bedrijvigheid, zoals onderhoudsbedrijven voor boorplatformen en de bouw van windmolenparken, waarbij circulaire principes worden toegepast.
- De nadruk ligt op het creëren van duurzame en hoogwaardige werkgelegenheid, met name op het gebied van energietransitie, offshore wind, bouw en onderhoud en waterstof.
- Samen met regionale partners wordt onderzoek gedaan naar innovatieve vormen van energieopwekking die passen bij de ligging van Vlissingen, zoals getijde-energie en golfenergie uit zee. Daarnaast wordt de mogelijkheid van waterstof verkend, in samenwerking met North Sea Port, de grootste waterstofhub van de Benelux.
- In de Regionale Energie Strategie (RES) wordt gezocht naar mogelijkheden voor het opwekken van elektriciteit uit wind- en zonne-energie, waarbij het Sloegebied is aangewezen als concentratielocatie voor windenergie op land.
- De opwekking van windenergie vindt voornamelijk plaats op zee.
Verder is de gemeente een aandeelhouder van het havenbedrijf North Sea Port, dat in haar strategisch plan aangeeft te streven naar het zijn van een energie-hub. Diverse initiatieven in deze richting zijn al in gang gezet. Zo worden er plannen gemaakt voor de bouw van twee waterstoffabrieken, waarvan één de grootste van Nederland zal zijn. Daarnaast wordt grootschalige opslag van energie in batterijen geïmplementeerd en overweegt een tankterminal voor onder andere ammoniak zich te vestigen in het gebied. Bovendien wordt er in Vlissingen-Oost stroom van (nog te bouwen) windmolenparken op
zee aan land gebracht, met een totale capaciteit van 5,5 GW. Momenteel wordt er gewerkt aan de aanleg van infrastructuur om deze energiestromen te accommoderen, waaronder een waterstofleiding die verbonden is met het landelijke netwerk. De gemeente Vlissingen is zowel ambtelijk als bestuurlijk betrokken bij deze processen.
Op de Kenniswerf zijn diverse samenwerkende partijen actief om een energycampus te realiseren. Een voorbeeld hiervan is het waterstoflab. Ook KAAP, de locatie voor het congres, is een van deze ontwikkelingen. Op KAAP bevindt zich al geruime tijd een nacelle en wordt onderzoek gedaan naar onderhoud aan een rotorblad. Bovendien worden er plannen gesmeed voor verdere ontwikkelingen. Gemeente Vlissingen staat positief tegenover deze initiatieven en is verheugd dat partijen op de Kenniswerf en in het (zee)havengebied steeds beter samenwerken en elkaar vinden.
Het Rijk neemt het voortouw in de ontwikkeling van grote windmolenparken op zee. Zodra gemeente Vlissingen in aanmerking komt als mogelijke locatie voor het aanlanden van de energie van deze parken, zijn zij direct betrokken. Dit valt onder het initiatief van het Rijk genaamd “Verkenning Aanlanding Wind Op Zee (VAWOZ)”. Voor de nog te bouwen windmolenparken IJmuiden Ver Alpha en Nederwiek 1 heeft het Rijk al groen licht gegeven, waarbij in totaal 4 GW aan stroom zal worden aangeland in Vlissingen-Oost.
Het Rijk voert onderzoeken uit naar meer aanlandingen van wind op zee, wat de verwachting voedt dat er steeds meer windmolenparken op zee zullen worden gebouwd. Een belangrijk aandachtspunt is of er voldoende zeehavens langs de Nederlandse kust zijn om aan de toenemende vraag naar de bouw van dergelijke parken te voldoen. De vraag naar terminals in zeehavens voor de bouw van deze parken zal naar verwachting sterk stijgen. Bovendien wordt verwacht dat er een trend zal ontstaan waarbij waterstof
op zee wordt geproduceerd. Momenteel wordt in de zeehavens van Vlissingen-Oost actief gewerkt aan de ontwikkeling van een dergelijk park voor de kust van België.
Uiteraard hoopt de gemeente Vlissingen dat deelnemers aan de WindDay zich realiseren dat Vlissingen een belangrijke rol speelt in de energietransitie en dat er nog veel meer plannen ontstaan. Zowel het bedrijfsleven als het onderwijs en broedplaats Dockwize dragen hieraan bij. Het zou fijn zijn als meer bedrijven en instellingen, zowel binnen als buiten Zeeland, dezelfde kansen zien als Vlissingen en zich willen aansluiten bij de ambities, ontwikkelingen en gemeenschap op de Kenniswerf. Het zou zelfs nog beter zijn als zij zich hier willen vestigen, waarbij ze van harte welkom zijn en persoonlijk verwelkomd zullen worden.
